PantaInfo n°1 - 23 de genoier dau 2012

23 de genoier dau 2012

PAíS NISSART E ALPENC

1/ Actualitat política :

Inauguracion de la promiera metropòli de França : ‘sto diluns, lo 9 de genoier, s'es tenguda la seduda inaugurala de la "promiera metropòli de França", marcada da l'eleccion de Crestian Estròsi coma president d'aquesta metropòli, a 111 votz sus 117 exprimidi, l'escrutin estent boïcotat da l'oposicion que denóncia una concentracion dei poders en li mans d'un solet òme. Faguem remembrar que la novèla Metropòli recampa 46 comunas que van de Nissa fins ai valadas d’en Tiniá e Vesubiá.

A l'encòup si desvolopan li criticas sus l'Operacion d'Interès Nacional de la Planura de Var. Conoissut sota dau nom d'Ecovalada, lo projècte tant defendut per la novèla Metropòli ensin que la Prefectura dei Aups-Maritimi, rescoantra una oposicion creissenta d'entre una part importanta de la populacion que denóncia un molon de problèmas coma lu riscs de pollucion dei resèrvas d'aiga, li destruccions dei tèrras agricòli, la degradacion venenta dau quadre de vida, d'autres perius ecologics e, mai grèu encara, lu riscs d'aigats negats dai poders publics, segon lu oposants au projècte.

2/ Actualitat economica e sociala :

Après li inondacions dau principi de novembre e li baissas de temperatura de decembre, la Contea conoisse un mes de genoier puslèu doç. Tròup doç per li estacions d'ivèrn dei valadas d’en Tiniá e d’en Vesubiá que si tròban en manca de neu per assegurar la sieu activitat de sason. Certans mitans de l'ostalaria e de la restauracion parlan ja de "sason catastrofica". D'autres pura contunhan d'esperar un melhorament de la situacion, pensant possible que li condicions d’ennevament càmbian en febrier au moment dei vacanças d'ivèrn.

L'aumentacion de la TVA de 5,5% a 7% non a provocat de grands movements de protestacion en lo mitan de la restauracion e mai se certans proprietaris regrètan aquela mesura economica. D'unu capisson la necessitat en temps de crisi de faire d'esfoarç, mas d'autres envisatjan ja d'aumentar lu prètz.

3/ Actualitat curturala :

Dissabta lo 28 de genoier, l'Institut d'Estudi Occitans IEO-06 e lo Centre Cultural Occitan – País Nissart e Alpenc organiseràn a l'escadença de la fèsta annuala de la lenga occitana la 10a Dictada Occitana que si farà sus d'un tèxt de Joan Pizzo. Cada an, an aquesta dictada que si debana lo meme jorn dins 37 vilas d'Occitània tota, son convidats toi lu locutors d'occitan, que que sigue lo sieu nivèu de lenga. La dictada s'acaberà emb la remesa dei diplòmas e lo gòto de l'amistat.

Après Ràdio País, Ràdio Lengadòc, Ràdio Nissa Pantai e d’autri ràdio occitani, vaquí doi novèli ràdios Internet provençali que son apareissudi quaucu mes fa : Lo Rigau e Ràdio Copa Santa. La promiera ràdio es purament musicala e a lo meriti de nen faire descurbir mantu grops de música occitana que son pas tròup conoissuts. De mai, Lo Rigau prepaua un sit Internet foarça ben presentat emb una tièra pron completa de l'ensems dei grops qu'existon dins lo mitan musical occitan. Da conselhar vivament. Ràdio Copa Santa, presenta sus lo sit de l'associacion Imagine Tours, es a si crear.

OCCITÀNIA

Lo Govèrn Provisòri de la República Federala Occitana si tendrà lo 21 de genoier a Mónegue. Li questions principali porteràn sus la crisi e li votacions organizadi a Nissa per bastir la República de Nissa.

Après Besièrs en le 2007, Carcassona en lo 2005 e lo 2009, vaquí Tolosa ! Lo 31 de març que ven, la manifestacion "Anèm Òc ! Per la lenga occitana" si farà en la vila ròsa. L'enjuec de la manifestacion serà coma a cada còup d'obtenir dei poders publics un estatut oficial e doncas mai de reconoissença e de representativitat en lu mèdias e la vida publica en general. L'an passat, li darrieri accions negativi dau govèrn francés pertocant li lengas regionali (coma la temptativa de la sieu supression dau concors dau CAPES) an mostrat qu'aqueli lengas son totjorn menaçadi maugrat li garentias portadi da la Carta Europèa dei lengas dichi minoritàrii, firmada da França mas non ratificada per lo parlament.

INTERNACIONAL

1/ França

Lo Taxe Tobin per la regulacion dei transaccions financieri, qu'es actualament a l'òrdre dau jorn en li discussions entre França e Alemanha, e qu'es prepauat per lo govèrn francés, es estat ja adoptat dau parlament en lo 2001 ! Es cen que revèla lo jornal "Le Canard Enchaîné" en la sieu edicion d'esto dimècres. En l'encastre dau budget 2002, lo govèrn de Lioneu Jospin avia fach adoptar au Parlament lo principi d’aqueu taxe. Totun, lo darrier alinea de la lei precisava que lo decret fixant lo taus dau taxe seria efectiu solament quora lu estats membres de la Comunautat Europèa aurian adoptat aqueu taxe en la sieu legislacion. Cen que s'es jamai fach.

2/ Euròpa

Reiaume Unit : Escòcia vendrà independenta en lo 2014 ? Es la question que si podèm pauar tant li autoritats escocesi e lo poder central londonian son en conflicte generalizat sus lo projècte d'independéncia d'Escòcia devèrs dau 2014. Lu desacòrdis entre Lòndon e Edimborg tòcan toi lu ponchs : lo calendari, li modalitats, lo còrs electoral e patin e cofin. Lo Promier Ministre Dàvid Cameron, grand afogat de l'unitat britanica, non es còntra lo principi d'un referendum, mas a pauat li sieus condicions. Alex Salmond, lo Promier Ministre de la region autonòma d'Escòcia e president dau Partit Nacionalista Escocés, denóncia un vertadier "diktat" dau poder central e entende menar lo referendum per l'auton dau 2014 a l'escadença dau 700n anniversari de la victòria escocesa sus l'enemic inglés a Bannockburn. L'independéncia deven una realitat mai que mai actuala per lu Escocés que poádon pilhar l'exemple d'Estònia ò de Montenegro.

3/ Mond

Turquia : après lo chaple de 35 civils curds per l'aviacion turca en decembre, lo malaise si fa sentir en la region. Aquesto crimi comés da l'armada turca a provocat una vaga de protèstas e de manifestacions dei comunautats curdi d'Euròpa, ensin qu'una condamnacion per de movements divèrs coma Còrsica Libera, lo Partit Comunista Francés ò lo MRAP. A costat de la negacion dau genocidi armèni, la question curda constituisse despí esquasi un sègle l’autra bèstia negra de l'estat ultranacionalista turc d’inspiracion jacobina, qu'a totjorn negat l'existéncia mesma de l'identitat e de la realitat curturala e lingüistica curdi. Lo ministre francés dei afaires extèrns Alan Juppé, après aver reçauput da la senatritz Michelle Demessine una letra de protestacion sus li condicions actuali dau pòble curd, a evocat en respoasta l'existéncia de problèmas sus la question, tot en mantenent lo silenci sus lo chaple dei 35 civils ò d'autri exacions còntra la populacion. Lo 31 de decembre passat, la polícia turca a encara executat en plena carriera doi joves civils curds acusats d’èstre de terroristas mentre qu’avian pas manco d'armas sus d’elu.

Après la revolucion e la guèrra dicha de liberacion emb lo sosten de l'OTAN, Libia sembla tombar en una vertadiera guèrra civila despí quaucu temps : lu 2 e 3 de genoier, de combats entre milícias an esclapat per lo contraròtle de la capitala Tripòli. D'entre elu si tròban principalament lu milicians de Misrata (aquelu qu'an executat Kadafí), lu islamistas de Tripòli e doás milícias berbèri. Lu Berbèrs, ò Amazigs, que representan 10% de la populacion dau país mas 20% d'aquela de la region tripolitana, semblan èstre lu grands perdents de la guèrra, vist que son totjorn estats victimas dau nacionalisme arab e qu'an pas minga representant en lo Conseu de Transicion Nacionala.

ESPOART

Après una promiera part de sason dificila, l'OGC Nissa sembla ben començar l'an 2012 emb doi victòrias, en Copa de França còntra la chorma de Marck-en-Baroeul lo dissabta passat, pi en quart de finala de la Copa de la Liga còntra Dijon ièr de sera. A l'eissuda d’un rescòntre foal e ric en rebombaments, lu aiglons son venguts au bot dei Dijonés après aver egalizat per trés còups, dont un a una minuta de la fin dei prolongacions. A tres dapertot a la fin dau rescòntre (buts per Nissa de Mounier, Civelli e Monzon), es ai tirs au but que Nissa a ganhat lo sieu bilhet per li miejafinalas.

Levat Marselha qu’a conoissut doi succès espectaculós en Copa (5-0 dissabta còntra lo Red-Star e 3-0 dimars passat còntra Caen), li autri chormas occitani an conoissut de fortunas divèrsi. En Copa de França, se Montpelhièrs s’es impauat sensa dificulat 4-0 còntra la modèsta esquipa de Division d’Onor Prix-les-Mezières, Bordèu a sortit Sant-Estève au tèrme d’un rescòntre dificil mentre que Tolosa a perdut 1-0 fàcia ai Còrs dau Gazelec d’Ajacciu.

Rugbí Top 14 : lo Rugbí Club Tolonés a perdut a Clarmont d’Auvèrnha 19-25 e si retròba a la tèrça plaça dau campionat, a setze ponchs darrier de l’Estadi Tolosenc e a dètz darrier de Clarmont. En Federala 1, Nissa Rugbí s’alestisse per lo rescòntre que ven fàcia a Castanet. Per remembrança, lu Nissarts avian ben finit l’an passat emb una victòria espectaculoa còntra l’Estadi Focean per 94-0.