PantaInfo n°21 - 29 d'octòbre dau 2012

PantaInfo, l’informacion setmaniera dau País Nissart e Aupenc

29 d'octòbre dau 2012

PAíS NISSART E ALPENC

1/ Actualitat política e sociala :

Crestian Estròsi s’es adreiçat au ministre de l’Educacion nacionala Vincent Peillon, e au director dei servicis académicos dei Aups-Marini per reclamar la dubertura d’una classa bilingüa francés-nissart à l’escòla. Per lo deputat-cònsol e president de la Metropòla, aquesta creacion s’impaua. A declarat entra autre, que non pòu « acceptar que de pichini collectivitats, coma Cuèrs dins lo Var, còmpton de classas bilingüi francés-provençau e que Nissa, quinta vila de França, n’en prepaue minga. »

Dissabta 20 d’octòbre passat, la Caminada per l’aiga e la terra s’es pròpi ben debanada. Organisada dau collectiu « OIN Plana de Var : per un debat ciutadan » e l’associacion Colibrí 06, la manifestacion avia per tècola de far pilhar consciença dei perilhs ecologics, economics e socials que represènton lu projècts imobiliers en l’encastre de l’operacion d’interés nacional que la metropòla es à sostenir per tornar amainatjar la Plana de Var. La part la mai emblemàtica de la caminada èra lo passatge au 303 de l’avenguda Santa Margarida, dont si tròva la familha Venturino, menaçada d’expropriacion per la municipalitat que vòu bastir una autorota sus lo territòri de la proprietat agricòla. Es pròpi à-n-aquesta adreiça que si debana despí lo mes de junh l’operacion « Terra Segurana », menada dau Collectiu « OIN –Plana de Var » e dau Moviment Ciutadan dau País Nissart, e que consista à metre tornamai en activitat li terras cultivabli per luchar contra la temptativa d’expropriacion. Escotèm un estrach dau messatge comovent de Janina Venturino, la proprietària menaçada d’expropriacion : [estrach dau registrament audio]

2/ Actualitat curturala :

Dau diménegue lo 28 d’octòbre au diménegue 4 de novembre si debana à Menton lo torneu Open Internacional d’Escacs. L’eveniment s’organisa en nòu ròndas cada jorn de doi oras dau predinar fins à 8 oras de sera. Diménegue que ven, lo torneu s’acaberà à li 4 oras e mièja emé la remesa dei prètz, un tiratge de tombòlas dei artistas e lo vin d’onor.

OCCITÀNIA

1/ Actualitat política :

Lengadòc, la moart d’un niston à causa de l’absença de maternitat à Fijac a provocat un vertadier escandal. A la darriera session dau Conseu Regional, la majoritat regionala (Front de Senèca, radicals, ecologistas e socialistas) a refusat de votar lo plan de l’Estat per la sanitat : la sanitat es pas una caua decentralisada encara ; la fauta à un sistema de seguretat sociala arcaïc e centralisat. La seguretat sociala es administrada dai sindicats, que son toi conservadors e centralistas, sensa excepcion. Doncas aquesta majoritat tolosana a votat contra lo plan de l’ancian govèrn UMP-NC, e doncas coma es classic, la minoritat UMP-NC dau Conseu Regional a votat per aqueu plan. Maugrat tot, lo paradòxe es que la votacion sus un document establit da l’administracion, sense gaire de concertacion, èra ja datat, vist que lo govèrn a cambiat recentament. Mas lo plan preveïa de barrar mantu establiments dins Miègjorn-Pirineus, una region grana coma lo Benelux. Aquí avèm la pròva que la gestion francesa d’Occitània es complicada. Lo problema aüra es de saupre que partit político pilhera la carga de demandar que la sanitat siguesse gerida dai autoritats de la decentralisacion, directament sensa foncionari d’Estat (que son particularament incompetents per la participacion ciutadana). Mas cau notar qu’aquesta moart la podèm directament atribuïr à la minoritat de la drecha nacionalista francesa, elegida en Occitània, au Conseu Regional, e que se trufa de la populacion vist qu’a acceptat lo plan tecnocratic. En refudant una decentralisacion radicala, lu sindicats FO (majoritaris dins l’administracion francesa e l’administracion de la decentralisacion), emai lu autres, son finda responsables dau problema francés en Occitània. Dins que mesura un sistema partidocrata francés, que dona majoritats de representants dins lu Conseus Regionals d’Occitània, sensa poder aver lu reals poders regionals, es pas tamben responsable de l’afar ? Sensa minga dubi lu programas electorals dei militants an jamai donat de prioritat per reglar lu problemas localament sensa aver mestier de l’Estat.

2/ Actualitat economica e sociala :

Olihòu Produccion es naissuda coma cooperativa de creacion e difusion de projècts independents emb un objectiu emancipator. La cooperativa a per tècola d’ajudar au desvolopament audiovisual au marge dei institucions e dau poder. Embé l’idea de defendre l’informacion e la cultura « dins un monde ultramediatisat », la chorma d’Olihòu escomete sus la liura creacion e informacion. En per delà, s’es engatjada en la lucha contra la moart anonciada de la lenga e de la cultura occitani, que, segond ela, son finda victimas de l’uniformisacion globala. Olihòu Produccion se definisse coma cooperativa militanta per la solidaritat entra pòbles e coma antiracista. A l’encòup revendícon l’occitan coma lenga de preferença de la cooperativa, sensa quitar lo sieu engatjament per lo plurilingüisme e per l’egalitat entra li lengas. La chorma si revendica « l’antitèsi d’Hollywood, anequelidor de consciença e somnifèr internacional ».

3/ Actualitat curturala :

Sto divendres que ven comença la 22a fèsta de Lo Dalfin « Uvernada », que si va debanar dau 2 au 4 de novembre dau 2012. Coma cada an, l’eveniment si fa au Borc, en li valadas occitani de Piemont. Au programa per divèndres si produrran lu gropes Liliumlyra, l’Escabòt e Raskas. L’endeman li seran Dario & Manuel, Cap Levat, Sèm de Caors, Lo Dalfin e La Chardosa. Lo Dalfin n’en aproficherà per jugar lo sieu darrier albòm « Cavalier Faidit ». E coma à cada an, la fèsta promete d’èstre totjorn mai joioa.

INTERNACIONAL

1/ Euròpa :

L’avançada de Catalonha (dau Principat) vèrs l’independença es observada emb interés e esper dai sobeiranistas de la rèsta dei País Catalans. Una dei questions que comença de si debatre, dins foarça fòroms de Catalonha Nòrd, dau País Valencian e dei Isolas Baleari, es la possibilitat de revendicar la reconoissença de la nacionalitat catalana, se Catalonha ven independent. Ensin, « Catalonha Nòrd per l’Independença » - la seccion nòrd-catalana de l’Assemblada Nacionala Catalana (ANC) - revendica que lo futur estat catalan reconoisse la nacionalitat catalana ai estatjants dau nòrd que la sollicíton. Lo president de la seccion nòrd-catalana de l’ANC, Hervé Pi, declara que voàlon participar à la creacion de l’estat que s’alestisse. Pura, conscient qu’aquò agraderà minga à França, remembra que l’estat francés reconoisse la dobla nacionalitat ai exiliats e ai enfants d’exiliats espanhòus de la guèrra d’Espanha. De mai, Hervé Pi di que « Catalonha Nòrd per l’Independença » farà una consultacion lo meme jorn que si farà lo referendum en Catalonha Sud (es à dire au Principat). Alora si porrà revendicar d’un biais foarça tangible l’apertenença à la nacion catalana.

En li Isolas Baleari, lo deputat Pere Aragonés participèt dissabta a un debat sus lo futur dei Isolas Baleari, en cas que Catalonha proclamesse l’independença. Dins aqueu debat, fach à la vila de Manacor, Aragonès expausèt que la futura república catalana deurà ofrir lo passapoart a toi lu ciutadans dei País Catalans que lo vorran aver ; per que si poasque alora vèire clarament la portada de la nacion, e mai se la república si proclamesse solament dins la comunitat autonòma de Catalonha. Tra autri cauas, lo deputat catalan soslinhèt que lu ciutadans dei Isolas porríon aver la dobla nacionalitat, se la desirésson, mas que l’independença dau Principat de Catalonha seria un gran estimulant per li Baleari, qu’an « lo recòrdi mondial d’espoliacions fiscali ». Enfin, au País Valencian, la question si debate finda.

Espanha porria perdre lu drechs qu’a coma estat membre de l’Union Europea, comprés lo drech de vòt au conseu, se contunha li menaças militari contra Catalonha e se lo govèrn espanhòu li fa pas arrestar, segond l’article 7 dau Tractat de Lisbona.

2/ Monde :

Senegal e lu independentistas de Casamança an començat un dialògo de patz. Dakar e lo MFDC (Moviment dei Foarças Democràtiqui de Casamança) si reünissèron doi setmanas fa à Ròma per explorar de vias vèrs la patz dins aquel territòri african. La reünion si debanèt sota li auspicis de la Comunitat de Sant’ Egidio. L’associacion catòlica di que la reünion siguèt « serena e constructiva » e anonça mai de convèrsas. La delegacion senegalesa èra nomenada dau president Macky Sall (en carga despí abriu passat), mentre que lu representants dau MFDC èron nomenats da Salif Sadio, un dei caps dau moviment armat independentista. Sadio, en una entrevista lo mes de julhet passat, s’èra mostrat partisan de canalisar li convèrsas de patz à travèrs de la Comunitat de Sant’Egidio. Lo MFDC pilhèt li armas en lo 1982 per revendicar l’independença de Casamança. Lo grop armat considerava que Senegal discriminava aqueu territòri, que geograficament es esquasi isolat de la rèsta dau territòri estatal per la presença de la República de Gàmbia. En lo 2004, quauques faccions dau MFDC firmèron un acòrdi de patz amb Dakar, sens minga contrapartida política. D’autri faccions l’acceptèron pas e mantenguèron la lucha armada fins aüra.

ESPOART

Dissabta passat, l’OGC Nissa a subit una novèla derota en Liga 1, perdent encara 3 à 1, aquesto còup contra una chorma de Montpelhèrs sensa genia e mau classada. Après un principi de rescòntre que semblava prometor (lu aiglons dominant li vint promieri minutas dau match), lo Gim s’es endurmit en segond periòdo e a encassat tres goals en seguida à tres errors defensivi grossieri. La pàmola de l’incompetença reven à Lloyd Palun responsable dei doi promiers goals montpelherencs. L’arrier drech nissart, issut de la Trinitat, a clarament mostrat qu’avia pas lo niveu per jugar en Promiera Liga. Lo tèrço goal es estat marcat emé un còup de tèsta… dau defensor nissart Civelli contra lo sieu camp. Lo Gim a sauvat l’onor en reduïsant l’escòre gràcia à un penaltí transformat da Dario Cvitanic. Reconoissèm l’eficacitat d’aquesto gloriós atacant, que marca sensa problema un penaltí sensa importança per l’issuda dau rescòntre, mas qu’èra incapable de n’en marcar un crucial la setmana passada contra Sant Estève... Ensin, entra lu ponchs constantament gaspilhats à maion e lu matchs perduts à l’exterior, lo Gim nen promete una novela sason dificila en Liga 1.

METÈO

Lo temps serà ensolelhat per l’ensems de la setmana, levat lo dimècres dont s’aspèra de pluèia. Li temperaturas monteran tornamai de 14 grados en principi de setmana, fins à 17 grados la dimenjada que ven. La nuèch, lo termomètre calerà foartament fins à 3 ò 4 grados.